Tuesday, October 13, 2009

Улаанбаатар хотын өнөө байдлыг нэг миний нүдээр харахад

Анх энэ блогийг нээхдээ интернет дээр өөрийнхөө мэдсэн зүйлсийг түгээх санаатай байсан. Бусдын л адил ажил ихтэй гэдэг шалтгаанаар блогт нэмэх нь байтугай орох нь ховор болсон. Хүмүүс бид хуулийн өмнө адил тэгш эрхтэй, залуучуудын хэлдгээр бол би ... эрхтэй. Гэхдээ бидний эрх бусдын эрхээр хязгаарлагдана. Жишээлбэл, таны өнөөдөр баярлаад чанга хашгирах эсвэл гомдоод чанга дуугаар уйлах нь бусдад цаад учруулах байгаа тул та өөр газар эсвэл дуугаа намсгах шаардлагатай. Тэгэхлээр хүмүүс бид эрх, эрх чөлөө гэдгийг өөрөөр ойлгох хэрэгтэй. Татсан тамхиныхаа ишийг хаях, залжилсан бохио шууд хаях, халаасандаа буй чихрийн цаасыг шууд гаргаад гудамжинд хаях нь таны эрх чөлөө биш. Мэдээж би таныг тэдний нэг бишээ гэдэгт итгэж байна. Гэтэл сүүлийн хэдэн жилийн турш үргэлжилсэн шилжилт хөдөлгөөн бол энэ бүхний гол шалтгаан нь болов уу.

Хөдөөнөөс хот руу, хотоос гадаад улс руу

Бид тодхон санаж байна. Хэдхэн жилийн өмнө Монголын хөгжмийн ертөнцөд Rap, Hip-Hop урсгал хүч түрэн орж ирж, залуучууд өргөн өмдөөр гангарч, би ч гэсэн тэдний нэг байсан. Rock Pop ертөнцийн тухайн шинэ содон, соргог мэдээ, ФМ радио, телевизүүдээр тасралтгүй явдаг. Excel, Sonato гэдэг машин орж ирэн Орос машинуудыг шахах үйл явц харагдаж, замын түгжрэл багатайхан сайхан биш ч яваад байж болохоор замтай. Интернет гэж юу вэ? Тэр РС тоглоом нь sega, sony, Nintendo-с тэгээд үнэхээр гоё биздээ. Э-мэйл хаягтай юу? Байхгүй бол би чамд нээж өгье, алив интернет кафе орьё. Залуучууд бүгд сурах чиглэлийг эрхэм болгож, оюутан болж их дээд сургуулиудын тоог нэмэхэд хувь нэмрээ оруулж байсан нь саяхан.

Гэтэл одоо ганц ФМ-ээс бусад нь зохиолын дуугаар занимаалдсан раажаваа сонсоод, олон гоё JEEP машинтай ч багтахааргүй зам дээр, ядаж байхад өмнө өгүүлсэн солонгос машиныг нь морь унаж өссөн бацаан 45 хоног аймгийнхаа жолооны курс суугаад авчихсан үнэмлэхтэй. Машин гэдгийг морь унахтай яг адилтай гэж боддог халтар царайтай залуу такси гэдэг үйлчилгээг үзүүлж байна. Ганцхан жишээ авья. Ороод суулаа, цонх нь хагархай.

Таксины жолооч: аа өчигдөр нэг п*аа шаачихсан, за хаашаа явах уу?

Зорчигч: 19-р хороолол

Таксины жолооч: өө мэдэхгүй шүү дээ, за явж л байя, заагаад өг за юу гэж ширүүн дугарна.

Нөгөө олон их дээд сургуулийг хөдөөний оюутнууд пиг дүүргээд, надад байр байхгүй яах уу? Надад өнөө оройны хоол байхгүй яах уу? Үнэхээр гэр бүл чинь чадваргүй бол чи шууд хар ажил хий. Хамгийн бага даа 4 жил яг өнөөдрийнх шигээ амьдрах уу. За болье, чи мэргэжлийн засварчин, цахилгаанчин гээд олон мэргэжил байна. Коллежид ор, ядаж л 1, 2 жилийн дараа хоолтой болно. Өнөөдөр тэдгээр хүмүүст ийм ойлголтгүй байхгүй болохоор л эмэгтэй нь янхан болж гичийгээрээ дуудуулж, гэхдээ янхан болоход шаардлага өндөр байх шүү, хэхэ. Эрэгтэй нь архичин, бүтэлгүйгээрээ дуудуулж гундуухан явж байгаа. Ингээд архидаад, явж явж төгссөн чинь ажлын байр байхгүй. Учир нь тэд бол дундаж, түүнээс доогуур, тэдний 4 жил хийж байсан ажил нь бүгд шөнийнх тийм болохоор өглөө ордог хичээлээ ихэнхийг ойлгоогүй эсвэл суугаагүй, өвчтэй байсан болохоор. Одоо тэгээд яах вэ, гэрийнхэн дээрээ л очино эсвэл хуучин хийдэг байснаа үргэлжлүүлээд явна. Би их гутрага үзлээр бичиж байна. Мэдээж өнөөдөр сайхан сайн яваа хүн олон, би хэзээ ч үгүйсгэхгүй. Гэвч масс бол ийм л байна. Бодож үзээрэй, хэрвээ гадаад руу урсах хөдөлгөөн байгаагаас арай л бага байсан бол, хөдөөнөөс ирэх урсгал арай л бага байсан бол энэ жонхуу арай л цайруу байх байсан, гэтэл одоо бараан байна шүү дээ. Миний хэлдэг хараал бол хөдөө.

5 comments:

Anonymous said...

Peeesh. Ingej adilhan setgedeg hun baidag baisan yum uu?
Gashuun ch gesen unen

michelle said...

hotod orj ireed hotiin soyld suraltsahgui bol , huduuduu l amidrah heregtei

Nadya said...

taxinii tuhaid bol sanal yaltchgui niilj bna. 3han km gazar yavahdaa dotor muuhai orgitol davhij, donsluulj, segserch, genet joloogoo mushgiad... zarimdaa esen mend gazar deer gishgej bgadaa bayarlaj bgaa ym chni.
bas zarim huviin ih, deed surguuliudad (unendee bol suraggui gej helj bolhoor)surch bgaa huuhduud, nariin mergejil ezemshij, tuhain salbartaa #1 baij chadval too ni guitsegdehee bolison business.n salbariinhnaas (jishee ni bi) ondroor unelegdeh bolomj bgaa.... genet par hagarch us aldval hen heregtei? medeej san.n ajiltan, restaurant.d sain togoochiin saihan hool yamar unetei geech...

Anonymous said...

eniig hodooniih n olj unshij chadahgui n haramsaltai

Bayarkhuu said...

ystoi goy heljee... sanal niilj bn. Gadaad ruu yaran garah humuus ch olon bolj hodooniihon ireed hotiihon yvad bga ene ursgal duusahgui bh. gadaadaas irsen humus amidarch bgagui ym shig aashildag ni uneheer t1 haragddin.